Tháng 10 năm 2019, Trung tâm MCD phối hợp Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Quảng Ninh tổ chức Hội nghị khởi động thực hiện dự án “Thúc đẩy quá trình công nhận Khu bảo tồn biển quần đảo Cô Tô, tăng cường mạng lưới KBTB ở Việt Nam”.

Là một trong các tổ chức tiên phong về bảo tồn biển, MCD sẽ đồng hành cùng các đối tác địa phương và cộng đồng trong tiến trình hoàn thiện tham vấn quy hoạch chi tiết, chuẩn bị hồ sơ thành lập KBTB và tăng cường kết nối mạng lưới, hỗ trợ kĩ thuật cho khu bảo tồn biển Cô Tô – Đảo Trần thuộc địa bàn tỉnh Quảng Ninh, nằm trong số 16 khu bảo tồn biển Việt Nam đã được quy hoạch và dự kiến hoàn thiện năm 2020. 

Hội nghị đã giới thiệu dự án, kế hoạch triển khai, thống nhất phân công và phối hợp tổ chức thực hiện giữa các bên liên quan. Tham dự hội nghị có Lãnh đạo Sở NN&PTNT; Chi cục Thủy sản, Chi cục Biển và Hải Đảo – Sở TNMT; Sở KH và CN; Bộ chỉ huy Bộ đội biên phòng; Hội Giáo dục và Bảo vệ môi trường; Liên hiệp hội KHKT tỉnh Quảng Ninh, Phòng TN và NNPTNT huyện Cô Tô, cán bộ và lãnh đạo trung tâm MCD. 

Ảnh toàn cảnh Cô Tô, nguồn: Baoquangninh.com.vn

Cô Tô được đánh giá là một trong những vùng biển có nhiều loài thủy sinh vật quý hiếm với trữ lượng lớn ở vùng biển Bắc Bộ bao gồm khoảng 40 hòn đảo với diện tích khác nhau, cách bờ biển của tỉnh Quảng Ninh 60 dặm, nổi danh song hành với Di sản thiên nhiên thế giới Vịnh Hạ Long. Từ năm 2010, khu vực này đã được đưa vào danh sách 16 khu bảo tồn biển Việt Nam do Thủ tướng chính phủ Việt Nam phê duyệt, dự kiến sẽ được hoàn thiện trước năm 2020. Trong những năm gần đây, nguồn lợi thủy sản tại Cô Tô đang có dấu hiệu suy giảm nhanh chóng, nhất là các khu vực ven bờ. Nguyên nhân do sự khai thác quá mức của con người, kết hợp sử dụng các phương pháp khai thác mang tính hủy diệt hàng loạt, như xung điện, chất nổ, thuốc độc, lưới mắt nhỏ. Đồng thời, tình trạng ô nhiễm môi trường và hậu quả của biến đổi khí hậu đã ảnh hưởng xấu đến chất lượng và số lượng nguồn lợi thủy sản. Từ thực tế đó, việc xây dựng và vận hành KBTB ở Cô Tô (kết hợp với khu vực Đảo Trần) nhằm bảo tồn đa dạng sinh học, phát triển kinh tế – xã hội bền vững trở nên cần thiết và cấp bách hơn bao giờ hết.Dự án đáp ứng các nhu cầu từ địa phương nhằm đẩy nhanh quá trình hoàn tất những công việc cần thiết và các thủ tục theo các quy định pháp luật mới để KBTB Cô Tô – Đảo Trần chính thức được thành lập và đi vào hoạt động. Niềm tin và sự ủng hộ đã được thể hiện mạnh mẽ từ các cấp, các ngành, MCD kết nối các hỗ trợ cần thiết để khu bảo tồn biển đáp ứng các yêu cầu về kĩ thuật, quản trị và hài hòa các yếu tố xã hội, cộng đồng.

Ông Nguyễn Văn Công-Phó Giám đốc Sở NN & PTNN phát biểu tại hội nghị

Hỗ trợ khu bảo tồn biển Cô Tô – Đảo Trần sẽ góp phần chung tay bảo vệ môi trường và tài nguyên biển của tỉnh Quảng Ninh nói riêng và của Việt Nam nói chung, đồng thời là một cơ hội để tăng cường mạng lưới các KBTB trong nước. Qua đây MCD cũng khẳng định bảo tồn biển là một nhiệm vụ trọng tâm, tập trung vào việc thúc đẩy các bên liên quan xây dựng khả năng phục hồi của các hệ sinh thái và cộng đồng ven biển. Đối tác thực hiện dự án chính tại Quảng Ninh là Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, có chức năng nhiệm vụ liên quan đến khu bảo tồn biển sẵn sàng hợp tác với MCD để thực hiện dự án.

Dự án sẽ nỗ lực tác động đến đông đảo cư dân khu vực đảo Cô Tô và các vùng ven biển liên quan tại Vịnh Hạ Long, Bái Tử Long; các cán bộ quản lý và nhân sự liên quan tới quá trình ra quyết định của Khu bảo tồn biển các cấp sẽ được hỗ trợ về năng lực liên quan đến KBTB; cộng đồng sẽ có cơ hội tiếp cận thông tin liên quan đến chủ đề khu bảo tổn biển và các bài học của quá trình sẽ được chia sẻ trong mạng lưới các khu bảo tồn biển Việt Nam.

Bà Hồ Thị Yến Thu – Phó Giám đốc MCD trình bày tại hội nghị.

Đồng thời, theo các luật mới sửa đổi (luật thủy sản, luật đa dạng sinh học, thông tư về KBTB), với sự hỗ trợ của Dự án, một số yêu cầu đối với KBTB cần được cập nhật.  Các kinh nghiệm và bài học của dự án sẽ được chia sẻ qua mạng lưới các KBTB.

Dự án “Thúc đẩy quá trình công nhận Khu bảo tồn biển quần đảo Cô Tô, tăng cường mạng lưới KBTB ở Việt Nam” được tài trợ bởi chương trình Oceans 5 thông qua tổ chức cố vấn các nhà từ thiện quỹ Rockerfeller (RPA). Chương trình Oceans 5 tập trung ngăn chặn khai thác quá mức thông qua cải thiện quản lý nghề cá và thiết lập các khu bảo tồn biển (KBTB). Xem thêm thông tin về chương trình tại đây https://www.oceans5.org/.